- واو عطف:
الف:
واو عطف در مواردی حرکت حرف ما قبل خود محسوب می شود (به مصوت کوتاهی تبدیل می شود)
مثال:
(صد عقل و جان اندر پیش بی دست و بی پا آمده)
صد عق لُ جا / ن ن در پ یش / بی د س تُ بی / پا آ م ده
_ _ U _ / _ _ U _ / _ _ U _ / _ _ U_
مستفعلن / مستفعلن / مستفعلن / مستفعلن
حرف (و) در کلمه ی (عقل و جان) و (بی دست و بی پا) به صورت مصوت کوتاهی برای حرف پیش از خود در آمده است.
ب:
گاهی حرف ((واو)) در اواسط رکن‌ها و غالبا در اواخر ارکان کشش بیشتری پیدا می‌کند و با حرف پیش از خود به صورت هجای بلند تلفظ می‌شود و هجای بلند محسوب می‌گردد.
مثال برای اواسط رکن:
چنان صرف کن دولت و زندگانی
که نامت به نیکی بماند مخلّد
چ نا صر / ف کن دو / ل تو زن / د گا نی
_ U _ /U _ _ /U _ _ /U _ _
ک نا مت / ب نی کی / ب ما ند / م خل لد
فعولن / فعولن / فعولن / فعولن
مثال برای اواخر رکن:
( به جولان و خرامیدن در آمد سر و بستانی )
ب جو لا نو / خ را می دن / د را مد سر / و بس تا نی
U _ _ _ / U _ _ _ / U _ _ _ / U _ _ _
مفاعیلن / مفاعیلن / مفاعیلن / مفاعیلن
در کلمه ی ((جولان)) حرف ((واو)) با حرف پیش از خود هجای بلند ساخته است.
ج: ((واو)) عطف در آغاز رکن‌ها به تلفظ در نمی‌آید.
مثال:
(وگر باشد شبه تابان کجا در دانگی کردن)
و گر با شد / ش به تا با / ک جا در دا / ن گی کر دن
U _ _ _ /U _ _ _ / U _ _ _ /U _ _ _
مفاعیلن / مفاعیلن / مفاعیلن / مفاعیلن
واو ((وگر)) در آغاز رکن قرار گرفته و یک هجای کوتاه را نشان داده است.