اختلاف در راست‌دستی و چپ‌دستی به ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی برمی‌گردد. در مغز، نیمکره‌های راست و چپ مسئول کارکردهای مختلفی هستند و دست غالب معمولاً به نیمکره‌ای مربوط است که برای کنترل حرکات دقیق‌تر و پیچیده‌تر غالب است. ژنتیک نقش مهمی در تعیین دست غالب دارد، اما عوامل محیطی و یادگیری نیز می‌توانند تأثیرگذار باشند.
راست‌دستی و چپ‌دستی نتیجه ترکیب پیچیده‌ای از ژنتیک و عوامل محیطی است. از نظر ژنتیکی، تمایل به راست‌دستی یا چپ‌دستی به ساختار مغز و تقسیم کار بین نیمکره‌های چپ و راست آن وابسته است. در بیشتر افراد راست‌دست، نیمکره چپ مغز که به طور معمول مسئول پردازش زبان و حرکات دقیق است، غالب است. در مقابل، در چپ‌دست‌ها، نیمکره راست ممکن است نقش بیشتری در کنترل حرکات دقیق و هماهنگی داشته باشد.
عوامل محیطی نیز می‌توانند تأثیرگذار باشند. از جمله، محیط آموزشی و اجتماعی می‌تواند بر تمایل به استفاده از دست غالب تأثیر بگذارد. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که فشارهای اجتماعی و فرهنگی ممکن است باعث شوند افراد چپ‌دست به استفاده از دست راست عادت کنند. علاوه بر این، تغییرات در دوران رشد و تجربه‌های شخصی نیز ممکن است بر ترجیحات دستی تأثیر بگذارد.
به طور کلی، این تفاوت‌ها به دلیل پیچیدگی‌های مغز و تأثیرات متعدد ژنتیکی و محیطی شکل می‌گیرند، و هنوز هم پژوهش‌ها در حال بررسی دقیق‌تر این پدیده‌ها هستند.