چلچله دمگاهسفید یا چلچلهخانهای غربی (Western House Martin) که با نام علمی Delichon urbicum شناخته میشود، یکی از پرندگان مهاجر از خانوادهی Hirundinidae است. این پرنده بهطور عمده در مناطق اروپایی و آسیای میانه زندگی میکند و در فصل تابستان به مناطق شمالی میآید و در فصل پاییز به مناطق گرمتر مهاجرت میکند.
ویژگیهای ظاهری:
چلچله دمگاهسفید دارای بدن کوچک و کشیده است و در حدود ۲۰ سانتیمتر طول دارد. ویژگیهای ظاهری آن شامل موارد زیر است:
- رنگ بدن: بدن این پرنده به طور کلی سفید با نوارهای آبی و سیاه در بالها و پشت آن است. رنگ سر آن نیز معمولاً تیرهتر است.
- پایگاه سفید: یکی از ویژگیهای شناختهشده این پرنده، وجود یک قسمت سفید در قسمت زیرین بدن و گاهی اوقات در سینه است که نام "دمگاهسفید" از همین ویژگی گرفته شده است.
- دم بلند و دندانهدار: دم این پرنده بلند و دندانهدار است که به آن ظاهری خاص و قابل تشخیص میدهد.
رفتار:
چلچله دمگاهسفید از جمله پرندگانی است که رفتار مهاجرتی دارند. این پرندهها در تابستانها به مناطق شمالی و در فصل زمستان به مناطق گرمتر مهاجرت میکنند. در طول تابستان، آنها در نواحی روستایی و شهری به ساخت آشیانه در کنار انسانها معروف هستند. خانههای آنها معمولاً در کنار ساختمانها و دیوارهای بلند ساخته میشود.
- پرواز: این پرندگان دارای پروازی سریع و نرم هستند. آنها معمولاً در جستوجوی حشرات کوچک در هوا پرواز میکنند.
- تغذیه: غذای اصلی چلچله دمگاهسفید حشرات پروازی مانند مگسها و سایر حشرات کوچک است که در حین پرواز آنها را شکار میکند.
زیستگاه:
چلچله دمگاهسفید بیشتر در نواحی باز و مناطق روستایی با ساختمانها و مکانهایی برای ساخت آشیانه زندگی میکند. این پرنده در مناطق مختلف اروپا، آسیای میانه و برخی نواحی از شمال آفریقا یافت میشود. در فصل زمستان، آنها به مناطق گرمتر مهاجرت میکنند.
تکثیر و آشیانهسازی:
چلچله دمگاهسفید مانند سایر پرندگان از خانوادهی چلچلهها در ساخت آشیانههایی از خاک و سایر مواد طبیعی در کنار ساختمانها و دیوارها مشهور است. این آشیانهها معمولاً بهصورت جمعی و در گروههای بزرگ ساخته میشوند. این پرندگان معمولاً در فصل بهار و تابستان تخمگذاری میکنند و بعد از چند هفته جوجهها از تخم بیرون میآیند.
وضعیت حفاظتی:
چلچله دمگاهسفید در حال حاضر وضعیت حفاظتی مناسبی دارد و در برخی مناطق همچنان در تعداد زیادی یافت میشود. اما به دلیل تغییرات اقلیمی، کاهش منابع غذایی و از بین رفتن زیستگاههای طبیعی، جمعیت آنها ممکن است تهدید شود.
نتیجهگیری:
چلچله دمگاهسفید یکی از پرندگان جذاب و مفید است که به خاطر رفتار مهاجرتی، ساخت آشیانه در کنار انسانها و نقش مهم در کنترل جمعیت حشرات شناخته شده است. حفاظت از زیستگاههای این پرنده و نظارت بر وضعیت آن میتواند کمک بزرگی به حفظ این گونه و سایر پرندگان مشابه باشد.
- ۰۳/۱۱/۲۵