قدیمی‌ترین تمدن‌های شناخته‌شده روی کره زمین به هزاره‌های پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردند. در این میان، تمدن سومر در بین‌النهرین (مزوبوتامیا)، تمدن مصر باستان در شمال آفریقا، و تمدن دره سند در شبه‌قاره هند از کهن‌ترین تمدن‌های جهان محسوب می‌شوند. اما به‌طور خاص، تمدن سومر (حدود ۳۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد) به عنوان یکی از نخستین تمدن‌های شهری و پیشرفته شناخته می‌شود.
۱. تمدن سومر (بین‌النهرین)
موقعیت جغرافیایی: جنوب بین‌النهرین (عراق امروزی).
دوره زمانی: حدود ۳۵۰۰ تا ۱۹۰۰ قبل از میلاد.
-
دستاوردها:
اختراع خط میخی، یکی از اولین سیستم‌های نوشتاری.
ساخت زیگورات‌ها (معابد پلکانی).
توسعه شهرهای مهم مانند اور، اوروک، و لاگاش.
پیشرفت در ریاضیات، ستاره‌شناسی، و حقوق (مانند قانون اور-نامو).