شدیددوست یا اکستریموفیل (به انگلیسی: Extremophile) به گروهی از ارگانیسم‌ها گفته می‌شود که در محیط های خشن و شدید فیزیکی یا شیمیایی زندگی می‌کنند. این محیط ها معمولاً برای بیشتر انواع حیات غیرممکن یا بسیار نامساعد هستند. شدیددوست‌ها شامل میکروارگانیسم‌هایی مانند باکتری‌ها، آرکئا (کهن‌باکتری‌ها) و برخی قارچ‌ها می‌شوند که توانایی زنده ماندن و حتی رشد در شرایطی مانند دمای بسیار بالا یا پایین، اسیدیته یا قلیائیت شدید، فشار بالا، غلظت بالای نمک، یا کمبود آب و مواد مغذی را دارند.
تفاوت شدیددوست‌ها و میانه‌دوست‌ها
در مقابل شدیددوست‌ها، میانه‌دوست‌ها (Mesophiles) قرار دارند که در محیط‌های معتدل و شرایطی مشابه شرایط زمین زندگی می‌کنند. این موجودات به دما، pH و فشار معمولی عادت دارند و در محیط‌های افراطی قادر به ادامه حیات نیستند.