جنگ‌های صلیبی (Crusades) مجموعه‌ای از جنگ‌ها و نبردهای نظامی بودند که در قرون وسطی، عمدتاً بین قرن یازدهم تا سیزدهم میلادی، توسط مسیحیان اروپایی به منظور تصرف و کنترل سرزمین‌های مقدس (Holy Lands) و به ویژه شهر اورشلیم (Jerusalem) علیه مسلمانان انجام شدند. این جنگ‌ها تأثیرات عمیق اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر اروپا و خاورمیانه داشتند. در اینجا به بررسی تاریخچه، دلایل، مراحل و پیامدهای جنگ‌های صلیبی می‌پردازیم.
۱. تاریخچه و زمینه
زمینه‌های تاریخی (Historical Context): در قرن یازدهم، مسلمانان کنترل مناطق وسیعی از خاورمیانه را در دست داشتند و شهر اورشلیم، که برای مسیحیان بسیار مقدس بود، تحت سلطه مسلمانان قرار داشت. در این زمان، دو گروه اصلی مسلمانان، یعنی فاطمیان (Fatimids) و سلجوقیان (Seljuk Turks) بر این منطقه تسلط داشتند.
دعوت به جنگ (Call to Arms): در سال ۱۰۹۵، پاپ اوربان دوم (Pope Urban II) در شورای کلرمون (Council of Clermont) ندای جهاد (Holy War) را مطرح کرد و از مسیحیان خواست تا برای آزادسازی سرزمین‌های مقدس از مسلمانان به جنگ بروند. این دعوت با استقبال گسترده‌ای مواجه شد.
۲. مراحل و جنگ‌های اصلی
جنگ‌های صلیبی به چند مرحله و نبرد اصلی تقسیم می‌شوند: