نظریه شناختی-فیزیولوژیکی شاختر-سینگر (Schachter-Singer Theory) که به عنوان نظریه دو عاملی هیجان نیز شناخته می‌شود، یکی از نظریه‌های مهم در روانشناسی هیجان است که توسط استنلی شاختر (Stanley Schachter) و جروم سینگر (Jerome Singer) در سال ۱۹۶۲ مطرح شد. این نظریه بر این ایده استوار است که هیجانات نتیجه ترکیب دو عامل هستند:
برانگیختگی فیزیولوژیکی (Physiological Arousal): تغییرات جسمانی مانند افزایش ضربان قلب، عرق کردن، یا لرزیدن.
تفسیر شناختی (Cognitive Interpretation): برچسب‌گذاری و تفسیر این تغییرات جسمانی بر اساس زمینه و موقعیت.
به عبارت دیگر، هیجانات نه تنها نتیجه تغییرات فیزیولوژیکی هستند، بلکه به تفسیر ذهنی ما از این تغییرات نیز وابسته‌اند.
مفاهیم کلیدی نظریه شاختر-سینگر
۱. برانگیختگی فیزیولوژیکی
برانگیختگی فیزیولوژیکی به تغییرات جسمانی اشاره دارد که در پاسخ به یک محرک هیجان‌انگیز ایجاد می‌شوند. این تغییرات شامل افزایش ضربان قلب، عرق کردن، لرزیدن، و تنفس سریع هستند.