جنگ نارگیل (Coconut War) یک درگیری کوتاه‌مدت بین سربازان پاپوآ گینه نو و شورشیان در جزیره اسپیریتو سانتو بود که چند روز قبل و بعد از اعلام استقلال جمهوری وانواتو در 30 ژوئیه 1980 رخ داد.
زمینه تاریخی
قبل از استقلال وانواتو، این جزایر تحت عنوان "نیو هبریدز" شناخته می‌شدند. این منطقه تحت نظارت مشترک فرانسه و بریتانیا قرار داشت. در سال 1980، فرانسه و بریتانیا توافق کردند که به وانواتو استقلال دهند و این امر در تاریخ 30 ژوئیه 1980 اعلام شد.
از ژوئن 1980، جیمی استیونز، رهبر حرکت ناگریامل (Nagriamel)، شورشی را علیه مقامات استعماری و برنامه‌های استقلال آغاز کرد. این شورش حدود 12 هفته طول کشید. شورشیان فرودگاه بین‌المللی سانتو-پیکوا را محاصره کردند، دو پل را تخریب کردند و استقلال جزیره اسپیریتو سانتو را تحت عنوان "دولت ومرانا" اعلام کردند. استیونز توسط مالکان زمین فرانسوی‌زبان و بنیاد فونیکس (Phoenix Foundation)، یک بنیاد تجاری آمریکایی که از تأسیس پناهگاه مالیاتی لیبرالی در نیو هبریدز حمایت می‌کرد، پشتیبانی می‌شد.
درگیری
در 8 ژوئن 1980، دولت نیو هبریدز از بریتانیا و فرانسه خواست تا نیروهایی را برای سرکوب شورش در جزیره اسپیریتو سانتو ارسال کنند. فرانسه و بریتانیا نیروهایی ارسال کردند، اما فرانسه اجازه نداد که نیروهای آن‌ها علیه شورشیان اقدام مؤثری انجام دهند. با نزدیک شدن روز استقلال، والتر لی‌نی، نخست‌وزیر منتخب، از پاپوآ گینه نو خواست تا نیروهایی برای مداخله ارسال کند. وقتی سربازان پاپوآ گینه نو به اسپیریتو سانتو رسیدند، رسانه‌های خارجی شروع به اشاره به این رویدادها به عنوان "جنگ نارگیل" کردند.
با این حال، این "جنگ" بسیار کوتاه و غیرمتعارف بود. ساکنان اسپیریتو سانتو به طور کلی سربازان پاپوآ گینه نو را به عنوان هم‌نژاد خود، یعنی ملانزی‌ها، پذیرفتند. پیروان استیونز تنها با کمان و تیر، سنگ‌ها و تسمه‌های سنگی مسلح بودند. تعداد تلفات کم بود و جنگ به طور ناگهانی پایان یافت. در اواخر اوت 1980، هنگامی که یک وسیله نقلیه حاوی پسر استیونز از یک ایست بازرسی پاپوآ گینه نو عبور کرد، سربازان به سمت آن شلیک کردند و پسر استیونز کشته شد. در 28 اوت، جیمی استیونز تسلیم شد و اظهار داشت که هیچ‌گاه قصد نداشت کسی آسیب ببیند.
در جریان محاکمه استیونز، حمایت بنیاد فونیکس از حرکت ناگریامل فاش شد. همچنین مشخص شد که دولت فرانسه به طور مخفیانه از تلاش‌های استیونز حمایت کرده بود. استیونز به 14 سال حبس محکوم شد و تا سال 1991 در زندان ماند.
نتیجه‌گیری
جنگ نارگیل اگرچه یک درگیری کوتاه و محدود بود، اما نشان‌دهنده تنش‌های جدی در دوران گذار از استعمار به استقلال در وانواتو بود. این رویداد همچنین به نقش قدرت‌های خارجی در مسائل داخلی کشورها اشاره دارد و تأثیرات پیچیده استعمار و مبارزات استقلال‌خواهی را در منطقه ملانزی نشان می‌دهد.