سم‌شناسی یا توکسیولوژی (Toxicology)، شاخه‌ای از علوم پزشکی است که به بررسی اثرات سمی مواد مختلف بر روی موجودات زنده، به ویژه انسان‌ها، می‌پردازد. این علم به تحلیل و ارزیابی خطرات ناشی از مواد سمی، شناسایی مکانیزم‌های اثرات آن‌ها، پیشگیری از مسمومیت و درمان آن‌ها کمک می‌کند. سم‌شناسی یکی از شاخه‌های میان‌رشته‌ای است که با علوم مختلفی مانند شیمی، بیولوژی، داروسازی و پزشکی ارتباط نزدیکی دارد.
تاریخچه
سم‌شناسی از دوران‌های قدیم وجود داشته است و حتی در تمدن‌های باستانی نیز از سموم برای اهداف مختلف (اعم از پزشکی و جنگی) استفاده می‌شده است. اما به‌طور رسمی و علمی، این علم در قرن 19 میلادی به عنوان یک رشته مستقل در دانشگاه‌ها شناخته شد.
حوزه‌های مختلف سم‌شناسی
سم‌شناسی به شاخه‌ها و زیرشاخه‌های مختلفی تقسیم می‌شود که هر یک به جنبه‌های خاصی از اثرات سموم روی موجودات زنده می‌پردازند. برخی از این شاخه‌ها عبارتند از: